- در این مجموعه سعی شده است، شیوه نگارش ادبی با کارکردهای رسانه‌ای –که الزامات مخصوص به خود دارد- دیده شود. به همین علت، نویسنده در بعضی مباحث کمی متفاوت از نوشته‌های موجود به شیوه نگارش در رسانه‌ها نگاه کرده است.
- از آنجایی که بسیاری کلمات بیگانه وارد زبان ما شده و برخی پذیرفته شده است، تاکید کتاب به جای آنکه بر فارسی‌نویسی صِرف باشد، بر پرهیز از افراط و تفریط گذاشته شده است.
- چون کتاب، برای دانشجویان علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری نوشته شده است و پیش‌نیاز درس‌های تخصصی است، به منظور آماده ساختن ابتدایی دانشجویان، برخی واژه‌های تخصصی در خبرنویسی و روزنامه‌نگاری در پانوشته‌ها توضیح داده شده است که ممکن است برای افراد کارکشته و یا روزنامه‌نگاران بدیهی و تکراری باشد.
- در پایان هر بخش یا فصل سوال‌ها و تمرین‌هایی گذاشته شده است که توجه به آنها می‌تواند به پیشبرد موضوعات کمک بیشتری کند.
پیشگفتار:
بدون شک زبان، سازنده هویت ملی و فرهنگی یک ملت است و از طریق آن است که ارتباطات فکری و فرهنگی در جامعه شکل می‌گیرد. و تردیدی نیست که این موضوع در میان مللی که دارای سابقه فرهنگی و تاریخی ریشه‌دارتری هستند، نمایش پررنگ‌تری دارد.
زبان ما فارسی، خوشبختانه از جلمه این زبان‌ها است و از تاریخ، فرهنگ و تمدنی ارزشمند و کم نظیر نشات می‌گیرد. احترام به زبان که با بکارگیری اصولی آن ممکن می‌شود، احترام به فرهیختگی یک ملت است، قواعد بازی‌های زبانی، قواعد فکری، علمی و فنی یک ملت را شکل می‌دهد و حتی برروی ارتباطات بین ملل نیز اثرگذار است، لذا مهم است که نهادهای مسئول از آن پاسداری کنند.
از جمله مهم‌ترین نهادهای مسئول در این رابطه بدون شک رسانه‌ها هستند و بعید است کسی درباره فرهنگ‌ساز بودن رسانه‌ها تردید داشته باشد و بعید است، کسی بتواند نقش و تاثیر رسانه‌ها را در جامعه‌پذیرساختن انسان‌ها و شهروندسازی منکر شود. لذا رسانه‌ها اگر قادرند، باورهای ما و حتی جهان ما را شکل دهند، بدون تردید زبان و ادبیات ما را نیز تحت سیطره خود دارند.
امروزه اگر چه نقش رسانه‌ها برای انتقال زبان، با نهادهای آموزشی و خانواده به مشارکت گذاشته شده است، بدون هیچ اغراق و بزرگ‌نمایی باید اعتراف کرد که در این زمینه، خانواده و نهادهای آموزشی نیز متاثر از رسانه‌ها عمل می‌کنند.
بر این اساس انتخاب واژه‌ها، عبارات و جملاتی که مردم در خانه، محل‌کار و کوچه و خیابان برای معناسازی کنار هم قرار می‌دهند تاتفکری را به دیگران انتقال دهند، بیش از هر چیز حاصل و بازتاب رسانه‌هایی است که در همه جا ما را احاطه کرده‌اند.
در اینجا وقتی سخن از «زبان» به میان می‌آید، از دو منظر می‌شود به آن نگاه کرد، یکی از منظر «زبان‌شناسی» و دیگری از منظر «ادبیات نوشتاری» و به عبارتی «شیوه نگارش ادبی»است. در بحث زبان‌شناسی که موضوعی به مراتب پیچیده‌تر است، مخاطب را باید با «سواد رسانه‌ای» آشنا ساخت، و از منظر دوم که هدف این نوشتار است، ما به «اصول نگارش فارسی در مطبوعات و رسانه‌ها» که مخاطبان آن روزنامه‌نگاران و دانشجویان علوم ارتباطات هستند، خواهیم پرداخت.
انتهای پیام
